Kategori: Makaleler

Jübile Maçında Kendi Kalesine Kim Gol Attı? Antropolojik Bir Perspektif Kültürler, zamanla evrilir, dönüşür ve farklı coğrafyalarda özgün biçimlere bürünür. Bir ritüel, bir sembol ya da bir davranış, sadece o kültürün üyeleri için anlam taşır, ancak bir kültürlerarası bakış açısıyla bakıldığında tüm insanlık için evrensel bir derinlik kazanabilir. Futbol gibi evrensel bir sporun içinde bile, görünüşte basit bir anekdot —mesela bir jübile maçında kendi kalesine gol atan oyuncu— farklı kültürler için farklı anlamlar taşır. Bu yazıda, jübile maçlarında “kendi kalesine gol atma” olayını antropolojik bir bakış açısıyla ele alacağız. Bu tür bir olay, yalnızca sportif bir hata değil, aynı zamanda…

Klavuz Kılavuz Mu? İktidar, Kurumlar ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Analiz Siyaset, güç ilişkilerinin, toplumsal düzenin ve bireylerin bu düzen içindeki yerinin sürekli yeniden şekillendiği dinamik bir alandır. Her dönem, iktidarın ve kurumların toplumu nasıl şekillendirdiği üzerine düşünceler geliştirilir. Ancak, bu süreçte karşımıza sıkça çıkan kavramlardan biri de, toplumu yönlendiren “klavuz” ve “kılavuz” gibi iki benzer terimdir. İki kavram arasındaki fark, toplumsal düzenin niteliğine dair önemli bir anlayış sunabilir. Bu yazıda, güç ilişkileri, iktidar, ideolojiler ve yurttaşlık bağlamında klavuz ve kılavuz kavramlarını ele alacak; günümüz siyasal olayları ve teoriler üzerinden iktidarın meşruiyetini, katılımı ve toplumsal düzenin evrimini sorgulayacağız. İktidar ve…

Rüzgar Olaylarında Hangi Önlemleri Almalıyız? Ankara’da yaşamayı seçen biri olarak, şehrin rüzgarının ne kadar sert olabileceğini çok iyi bilirim. Özellikle sonbahar ve kış aylarında rüzgarın hızına yetişmek neredeyse imkansız. Bu yazıda, rüzgar olaylarında hangi önlemleri almamız gerektiğini anlatırken, sadece teorik verilerle değil, gerçek hayattan örneklerle de olayı ele alacağım. Hem küçük çocukluk anılarım hem de iş hayatımda karşılaştığım durumlar üzerinden giderek, rüzgarın etkilerini nasıl daha iyi anlayabileceğimizi ve bu doğal olaylarla nasıl başa çıkabileceğimizi anlatmak istiyorum. Rüzgarın Gerçek Etkileri Çocukluğumda, rüzgarın sadece ağaçları sallayarak ses çıkarması gerektiğini düşünürdüm. Ama zamanla anladım ki, rüzgar, çok daha fazlasını yapabiliyor. Özellikle son yıllarda,…

Covert Narsist Ne Demek? Kültürel Görelilik ve Kimlik Üzerine Bir İnceleme Bütün dünya, farklı diller, ritüeller, gelenekler ve toplum yapılarıyla doludur. Her kültür, insan doğasını ve toplumsal ilişkileri kendine özgü bir biçimde şekillendirir. Fakat evrensel bir tema vardır: İnsanlar arasındaki etkileşim ve kimlik oluşumu. Bu yazıda, kendine has bir psikolojik fenomen olan covert narsizmi (gizli narsizm) antropolojik bir bakış açısıyla ele alacağız. Kültürlerin, ritüellerin, sembollerin ve kimlik inşasının bu psikolojik durumu nasıl şekillendirdiğini keşfedeceğiz. Covert narsizm, genellikle “gizli” narsizm olarak tanımlanır. Narsizmin geleneksel tanımının aksine, daha az gözle görünür, ancak daha karmaşık ve derinlemesine bir etki bırakabilir. Bir covert narsist,…

Antagonist Kas Nedir? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bazen bir hareketi basitçe yapmak, düşündüğümüzden çok daha karmaşık bir süreç olabilir. Kaslarımız, yalnızca vücudumuzu harekete geçirmekle kalmaz; duygusal ve bilişsel durumlarımızla da iç içedir. İnsan bedeninin, bir parçasının diğerine karşı çalıştığı çok sayıda mekanizması vardır. Bu denge, kaslar arasında olduğu kadar, içsel deneyimlerimiz ve dış dünyadaki etkileşimlerimizle de bağlantılıdır. Antagonist kaslar da bu karmaşık ilişkilerin bir yansımasıdır. Ama bu kasları yalnızca fiziksel bir düzeyde incelemek, onların gerçekten nasıl çalıştığını anlamamıza yetmeyebilir. Antagonist kaslar, tıpta bir kasın, bir diğerinin hareketini tersine çevirmesi veya dengede tutması işlevini yerine getiren kaslar olarak bilinir. Ancak bu…

1914’te Suikasta Uğrayan Ferdinand Hangi Ülkenin Veliaht Prensidir? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir İnceleme 1914 yılında suikasta uğrayan Ferdinand, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun veliaht prensi, Arşidüklü Franz Ferdinand’dı. Ancak, bu tarihi olayı sadece bir suikast olarak görmek, çok daha derin sosyal ve kültürel bağlamları kaçırmak olur. Tarihi olayların toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet açısından incelenmesi, bazen göz ardı edilen ama bir o kadar da önemli bir bakış açısı sunar. Bu yazıda, Franz Ferdinand’ın öldürülmesinin, toplumsal cinsiyet ve sosyal adalet bağlamında nasıl bir etkisi olabileceğini günümüzle ilişkilendirerek inceleyeceğim. Tarihi Olayların Günlük Hayata Yansımaları: Ferdinand’ın Suikastı ve Sosyal Yapılar Franz Ferdinand’ın…

Sevgiliye Hitap Şekilleri: Felsefi Bir Bakış Bir ilişkide “Sevgilim” dediğimizde, o kelimenin ardında ne kadar çok şey yatıyor olabilir? Ya da “Aşkım” gibi daha samimi, daha özel bir hitap şekli kullandığımızda, bu kelime gerçekten hissettiklerimizi tam olarak ifade edebiliyor mu? Sevgiliye hitap şekilleri, sadece dilin birer parçası değil, aynı zamanda etik, epistemolojik ve ontolojik düzeyde de derin anlamlar taşır. Aşkın, ilişkilerin ve bireysel kimliklerin anlamını çözmeye çalışırken, kullandığımız her kelime, aynı zamanda evrensel bir varoluş sorusunu da gündeme getirir: “Gerçekten birbirimizi anlıyor muyuz?” Bu soruyu belki de bir an durarak, her bir hitap şeklinin ve dilin ne kadar karmaşık olduğuna…

Yargı Gerekçesiyle Birlikte Verilmiştir Ne Demek? Yargı kararlarının gerekçesiz verilmesi kadar sıkıcı ve düşündürücü bir şey varsa, o da “Yargı gerekçesiyle birlikte verilmiştir” ifadesidir. Türk hukukunda kararların gerekçeli olması, hukuk sisteminin temel taşlarından biridir. Ama gelin görün ki, bu ifadenin popülerleşmesiyle birlikte gerekçenin ne kadar önemli olduğu bir kenara bırakılmış gibi görünüyor. Bu yazıda, “Yargı gerekçesiyle birlikte verilmiştir” ifadesinin arkasındaki anlamı tartışacak, artılarını ve eksilerini analiz edeceğim. Bunu yaparken de, en sevdiğim şekilde, sosyal medya üzerinden duyduğum o yüksek sesli fikirlerle biraz da mizah katacağım. Yargı Gerekçesi: Ne Var Ne Yok? Türk hukukunda, bir mahkeme kararının gerekçeli olması, o kararın…

Citric Acid Yenir Mi? Bugün sizlere, yemeklerin bir parçası olmaktan çok daha fazlası olan bir hikâye anlatacağım. Belki de hiçbir zaman limon suyunun o asidik, ferahlatıcı lezzetinin arkasında ne olduğunu merak etmemiştiniz. Fakat, bir gün, hayatının en şaşırtıcı anını yaşayan bir kadının hikâyesiyle başlıyoruz. Adı Elif. Elif, her sabah limonlu su içmeye alışkındı. Kendini daha enerjik hissetmek, bağışıklık sistemini güçlendirmek için bu sağlıklı alışkanlığı yıllardır sürdürüyor, her gün bir bardak limonlu suyu içmeden evden çıkmıyordu. Bir sabah, mutfak masasının başında, elindeki limonun kabuğunu soyarken bir şey fark etti: Bu küçük sarı meyve, aslında sadece tatlı bir asidik lezzet sunmaktan çok…

İnternetin Büyüsü: Kayseri’de Bir Çocuğun İlk Adımları Başlangıç: Merakla Dolu Bir Gün Benim için internetin ne olduğunu anlamak, sadece bir şeyler öğrenmek değil, dünyaya bambaşka bir açıdan bakmak gibiydi. Kayseri’nin sıcak, akşam üstü esen rüzgarında, annemle pazardan dönüş yolundaydık. O zamanlar henüz 10 yaşındaydım ve aklımda tek bir şey vardı: Bilgisayarın ekranı. Evimizin küçük odasında, bir bilgisayar vardı. Ama ne bilgisayar! Duvarda asılı bir poster gibiydi, yıllarca kullanılmayan, tozlanmış bir teknoloji. İsterdim ki, o bilgisayar çalışsın, parmaklarım ekranda kayarken sanki bütün dünya parmaklarımın ucunda olsun. Annem hep bana “internetle tanışma yaşın gelmedi” derdi, ama ben merak içinde beklerdim. Bir gün,…