Gözden Çıkan İplik Gibi Uzayan Beyaz Yapışkan Sıvı Nedir? – Zihnin Yansıması mı, Bedensel Bir Sinyal mi? Bir Psikoloğun Meraklı Gözlemi Gözlerimizi ovuşturduktan sonra bazen fark ettiğimiz, iplik gibi uzayan beyaz, yapışkan bir sıvı, birçok insanın dikkatini çeker. Çoğu zaman biyolojik bir olgudur: gözyaşı sıvısının kurumuş kalıntısı, mukus ya da kirpik diplerindeki salgı… Ancak bu yazı, biyolojik açıklamanın ötesine geçerek psikolojik bir mercek sunuyor. Çünkü insan bedeni yalnızca fizyolojik bir sistem değil, aynı zamanda zihinsel süreçlerin sessiz anlatıcısıdır. Peki, gözden çıkan bu tuhaf ipliksi yapı, insanın duygusal ya da bilişsel dünyasında neyi temsil ediyor olabilir? Bilişsel Psikoloji Perspektifinden: Dikkatin Bedenle…
Yorum BırakYazar: admin
Gulu Gulu Yapmak Ne Demek? Edebiyatın Oyunbaz Dilinde Bir Anlam Arayışı Kelimeler… Düşüncelerin, duyguların, hatta bilinçaltının en ince kıvrımlarına sızan gizli taşıyıcılar. Bir edebiyatçının gözünde her kelime, bir karakter kadar canlı, bir hikâye kadar karmaşıktır. “Gulu gulu yapmak” ifadesi de böylesi çok katmanlı bir anlatının kapısını aralar. İlk duyulduğunda eğlenceli, hatta çocukça bir sesleniş gibi görünür; oysa altında bir dil oyunu, bir mizah duygusu ve toplumsal etkileşimin ritmi gizlidir. Kelimelerin Dansı: Sesin Anlamı Yönlendirmesi “Gulu gulu” ifadesinin ritmi, Türkçede nadir rastlanan bir onomatopoetik yapıya sahiptir. Yani anlamdan önce sesle etki yaratır. Tıpkı Orhan Veli’nin “Anlatamıyorum” şiirinde olduğu gibi, kelime burada…
Yorum BırakGuaj Boya Su ile Açılır mı? Renklerin Felsefesi Üzerine Bir Düşünce Denemesi Bir Filozofun Sessiz Sorusuyla Başlayalım Guaj boya su ile açılır mı? İlk bakışta basit bir teknik sorudur bu. Fakat filozof için hiçbir soru yalnızca “teknik” değildir. Çünkü her eylem, bilginin, varlığın ve değerlerin sınırında bir anlam taşır. Bir rengi sulandırmak, bir düşünceyi açmak gibidir. Onun yoğunluğunu azaltırken, yayılma kapasitesini artırırsınız. Bu durumda asıl soru şudur: Bir şeyi “açmak”, onu zayıflatmak mı yoksa anlamını genişletmek midir? Guaj boyanın suyla ilişkisi, insanın hakikatle, bilgiyle ve ahlakla kurduğu ilişkinin küçük ama derin bir alegorisidir. — Epistemoloji: Bilginin Akışkanlığı ve Suyun Bilgeliği…
Yorum BırakHeyran ne anlama gelir? Aşkın, kahvenin ve dilimizin en tatlı kelimelerinden biri Birini görünce kalbinin minik bir “error” verdiği an var ya… İşte tam orada Türkçenin devreye soktuğu o büyüleyici kelime geliyor: heyran. Bu yazıda biraz tarih, biraz mizah, biraz da kalp çarpıntısıyla dolu bir keşfe çıkacağız. Hazırsanız, “heyranlık” hissini birlikte analiz edelim — hem erkeklerin stratejik yaklaşımlarıyla hem kadınların duygusal radarlarıyla. Heyran ne demek, tam olarak? Öncelikle kelimenin kökeninden başlayalım ki sonra duygulara rahat geçelim. Heyran kelimesi Farsça kökenlidir ve “hayran kalmış, şaşkın bir biçimde beğenen, tutkun” anlamına gelir. Ama tabii, bu kadar düz bir tanım bizim işimize gelmez;…
Yorum BırakKuzgun Leş Yer mi? İnsan Davranışlarının Karanlık Yansımalarına Psikolojik Bir Bakış Bir psikolog olarak bazen doğayı incelerken kendimi insan zihninin derinliklerinde buluyorum. Bir kuzgunun bir leşin başında bekleyişini gördüğümde, aklıma şu soru geliyor: “Kuzgun leş yer mi?” Bu soru yalnızca biyolojik bir merak değildir; aynı zamanda insan doğasının gölgelerine açılan bir kapıdır. Çünkü kuzgunun davranışı, bizim iç dünyamızda yankı bulan birçok psikolojik süreçle benzerlik taşır. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden: Algı ve Rasyonelleştirme Kuzgun, doğada akıllı bir kuştur. Leş yemesi, onun bilişsel bir tercihi değildir; bu bir hayatta kalma stratejisidir. Aynı şekilde insanlar da çoğu zaman davranışlarını rasyonel bir zemine oturtur, hatta…
Yorum BırakGöreme Kasaba mı? Antropolojik Bir Yolculuk Bir Antropoloğun Daveti Kültürlerin çeşitliliğine duyulan merakla yola çıkan bir antropolog olarak, insanın mekânla kurduğu ilişkiyi anlamak her zaman büyüleyicidir. Bu yazıda Göreme’yi yalnızca bir coğrafi alan, bir turistik bölge ya da “kasaba” olarak değil; sembollerle, ritüellerle ve kimliklerle örülmüş yaşayan bir kültürel organizma olarak ele alacağız. Sorumuza dönelim: Göreme kasaba mı? Yoksa bundan çok daha fazlası mı? Göreme’nin Mekânsal Kimliği: Kasaba mı, Kültürel Ekosistem mi? Göreme, idari açıdan bir kasaba olarak tanımlanabilir; fakat antropolojik bakış açısıyla, bu tanım eksik kalır. Çünkü Göreme, yalnızca yerleşimsel bir alan değil, tarih boyunca farklı toplulukların etkileşimleriyle şekillenmiş…
6 YorumGizleme, tarih boyunca insanlık için önemli bir strateji olmuştur. Günümüzde dijital çağda, bu kavram daha da evrilerek çeşitli tekniklerle hayatımıza girmiştir. Bu yazıda, gizlemenin tarihsel kökenlerinden günümüzdeki uygulamalarına kadar geniş bir perspektife sahip bir inceleme sunacağız. Gizleme Nedir? Gizleme, bir bilginin ya da nesnenin, fark edilmeden bir başka nesne ya da ortamda saklanması işlemidir. Bu, hem fiziksel hem de dijital düzeyde gerçekleştirilebilir. Farklı bağlamlarda farklı anlamlar taşır; örneğin, askeri stratejilerde düşmandan saklanmak için kullanılırken, dijital dünyada veri güvenliğini sağlamak amacıyla da başvurulur. Tarihsel Arka Plan Gizleme, antik çağlara kadar uzanır. Örneğin, Yunan komutan Histiaeus, M.Ö. 5. yüzyılda Pers saldırısı sırasında,…
8 YorumUyarı: Bu yazı tamamen mizahi ve eğlenceli bir bakış açısıyla kaleme alınmıştır. Tarih kitaplarını kapatıp biraz gülümseme zamanı! Türklerin en büyük atası kimdir? İşte karşımızda yüzlerce yıldır sofralardan kahvehanelere, akademik tartışmalardan aile muhabbetlerine kadar uzanan eğlenceli bir soru. Bu yazıda ciddi tarih tezlerini bir kenara bırakıp, biraz şaka, biraz ironi, biraz da “bizim atamız kimdi acaba” muhabbetiyle keyifli bir yolculuğa çıkıyoruz. Ataya Mizahi Bir Bakış Şimdi dürüst olalım: Türklerin en büyük atası kimdir diye sorulduğunda akla ilk gelen cevap çoğu zaman “Oğuz Kağan” olur. Ancak kabul edelim, bu sorunun cevabı bir milletin resmi tarih kitaplarından çok, halkın dilindeki fıkralarda, şakalarda…
6 YorumEğitimde Girdi Ne Demek? Kültürel Bir Antropolojik Bakış Eğitim, insan toplumlarının tarih boyunca var olan en önemli olgularından biridir. Ancak eğitim anlayışları, her toplumda farklı şekillerde evrilmiş ve kendi kültürel değerleriyle harmanlanmıştır. Her bireyin eğitimle olan ilişkisi, ait olduğu topluluğun ritüellerinden sembollerine, kimlik anlayışlarından topluluk yapısına kadar birçok faktörden etkilenir. Bir antropolog olarak, eğitimdeki ‘girdi’ kavramını, bu kültürel çeşitliliği anlamanın bir aracı olarak ele almak büyük bir merak uyandırır. Ritüeller ve Eğitim: Girdi Olarak Eğitim İçeriği Eğitim, yalnızca bilgi aktarma süreci değildir; aynı zamanda bir toplumun kültürünü, değerlerini ve geleneklerini nesilden nesile aktaran bir ritüel olarak da görülmelidir. Antropolojik açıdan…
8 YorumMezhebin Nedir? Antropolojik Bir Perspektifle İnanç, Ritüel ve Kimlik Arayışı Kültürlerin çeşitliliği, insanlık tarihinin en büyüleyici yönlerinden biridir. Farklı toplumlar, çeşitli inanç sistemleri ve dünya görüşleri geliştirmiştir. Bu inanç sistemlerinden biri olan mezhep, yalnızca dini bir ayrım değil, aynı zamanda toplumsal yapıları, kimlikleri ve ritüelleri şekillendiren derin bir kültürel anlayışı temsil eder. Mezhep nedir sorusunu anlamak, hem kültürlerin kökenlerine inmeyi hem de insan toplumlarının zaman içinde nasıl evrildiğini kavramayı gerektirir. Bir antropolog olarak, bu soruya farklı kültürlerdeki yansımalarını ve topluluk yapılarıyla olan bağlantısını keşfetmek oldukça ilginçtir. Bu yazıda, mezhebin ne olduğu sorusunu antropolojik bir bakış açısıyla derinlemesine inceleyeceğiz. Mezhep Nedir?…
6 Yorum